İLAMSIZ İCRA TAKİBİNE İTİRAZ

İcra takibi, alacağını ödeme tarihinde elde edemeyen alacaklının devlet aracılığıyla tahsil etmesini sağlayan takiptir. Hukukumuzda borcun ödenmemesi durumunda alacaklı tarafından baskı ve zorla alacağın tahsili yasak olduğundan icra müdürlükleri marifetiyle cebri icra yapılabilmektedir.

İcra takibi; ilamlı ve ilamsız icra takibi olarak ikiye ayrılmaktadır. Yazımızda ilamlı icranın ne olduğunu açıklandıktan sonra ilamsız icra takibinden itiraz süreci tüm detaylarıyla ele alınacaktır.

İLAMSIZ İCRA TAKİBİ NEDİR?

İcra İflas Kanunu m.58’e göre belirli bir miktar para veya teminat alacakları için başlatılan takibe ilamsız icra takibi denir. İlamsız icra takibinde herhangi bir mahkeme kararına, mahkeme kararı yerine geçebilecek bir belgeye veya kambiyo senedine dayanılması zorunlu değildir.

İlamsız icra takibi herhangi bir resmi belgeye dayanılmadan da açılabildiğinden itiraz yoluna haiz bir takip yoludur. Zira ilamsız icra takibine alacaklının, alacağı baki olmasına rağmen elinde alacağını ispatlamaya yetecek kuvvetli delillere sahip olmaması nedeniyle başvurulmaktadır. Bu nedenle herhangi bir belgeye dayanılması zorunlu olmadan başlatılan icra takibinin denetlenmesi için borçluya itiraz hakkı tanınmıştır.

İLAMSIZ İCRA TAKİBİ TÜRLERİ

İlamsız icra takibinde borcun kaynağı veya türüne göre farklı takip türleri bulunmaktadır. İlamsız icra takip türleri şunlardır;

1.Genel Haciz Yoluyla Takip: Takip dayanağı her hangi bir evrakın olmaması halinde veya senet veya hukuki bir ilişkiye dayanmaması halinde başlatılacak olan icra takip türüdür.

2.Kambiyo Senetlerine Özgü İcra Takibi: Borcun kaynağının bono, çek, poliçe veya diğer neviden senet olması halinde alacaklının ilgili belgenin tahsili için başvurduğu takip türüdür.

3. Kiralanan Taşınmazların İlamsız Tahliyesi: Kira borcunu ödemeyen kiracıya karşı, hem kira borcu hem de kiralanandan tahliyesini konu alan ilamsız takip türüdür.

4. Rehinin Paraya Çevrilmesi Yoluyla İlamsız Takip: Alacağını rehinle güvence altına alan alacaklının, borcun ödenmemesi durumunda öncelikli olarak başvurması gereken takip türüdür.

İLAMSIZ İCRA TAKİBİNE İTİRAZ

İcra dairesi marifetiyle başlatılan icra takibine itiraz etmek isteyen borçlu, itirazını, ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde dilekçe ile veya sözlü olarak icra dairesine bildirmeye mecburdur.

Borçlu, borcun tamamına itiraz etmek zorunda değildir. Borcun bir kısmına itiraz eden borçlunun ilgili itiraz kalemi ve miktarını açıkça göstermelidir. Aksi takdirde itiraz edilmemiş sayılır.

Borçlu takibin dayanağı olan senet altındaki imzayı reddediyorsa, bunu itirazında ayrıca ve açıkça beyan etmelidir. Aksi takdirde icra takibi yönünden senetteki imzayı kabul etmiş sayılır.

İtiraz, takibi yapan icra dairesinden başka bir icra dairesine yapıldığı takdirde bu daire gereken masrafı itirazla birlikte alarak itirazı derhal yetkili icra dairesine gönderir; alınmayan masraftan memur şahsen sorumludur.

GECİKMİŞ İTİRAZ

Borçlu kusuru olmaksızın bir engel nedeniyle süresi içinde itiraz edememiş ise paraya çevirme aşaması bitinceye kadar itiraz edebilir.

Ancak borçlu, engelin kalktığı günden itibaren üç gün içinde, mazeretini gösterir delillerle birlikte itiraz ve sebeplerini ve dayanak belgesini bildirmek zorundadır.

İtiraz üzerine icra mahkemesi ancak gecikme sebebinin durumuna ve olayın özelliklerine göre takibin tatilini tensip edebilir. İcra mahkemesi, incelemeyi evrak üzerinde yapar. Lüzumu halinde iki tarafı hemen davetle mazeretin kabul edilmesi gerekip gerekmediğine karar verir. Duruşmaya karar verilmemesi halinde borçludan alınan masraflar kendisine iade olunur.

Mazeretin kabulü halinde icra takibi durur. Aynı celsede alacaklı itirazın kaldırılmasını sözlü olarak da isteyebilir. Bu takdirde tahkikata devam olunarak gerekli karar verilir.

Daha önce borçlunun mallarına haciz konulmuşsa mazeretin kabulü kararının tefhim veya tebliği tarihinden itibaren alacaklı yedi gün içinde, icra mahkemesinden itirazın kaldırılmasını istemez veya aynı süre içinde maddeye göre mahkemeye başvurmazsa haciz kalkar.

İLAMSIZ İCRA TAKİBİNE İTİRAZ NEDENLERİ

Alacaklı tarafından icra müdürlüğü aracılığıyla başlatılan ilamsız icra takibinde yetkiye, borca ve imzaya itiraz edilebilir. İlamsız icra takiplerinde borçlu tarafından yapılan itirazlar takibi durdurur.

Yetki İtirazı;

İlamsız icra takiplerinde yetki itirazı, alacaklının takibi başlatmış olduğu yer icra müdürlüğünün takibe yetkisi bulunmaması üzerine yapılır. Yetki itirazında borçlu, yetkili icra dairesini belirtmek zorundadır. Borçlu tarafından 7 gün içerisinde yapılan yetki itirazının yerinde görülmesi halinde icra müdürü takip dosyasını yetkili olan icra dairesine gönderir.

Borca İtiraz;

Borçlunun, takibe konu olan borcunun olmadığını iddia etmesi halinde borca itiraz ederek takibi durdurabilir. Burada dikkat edilmesi gereken husus borçlu borcun tamamına değil yalnızca bir kısmına da itiraz edebilir. Borcun belli bir miktarına itiraz edilmesi kısmi itirazdır. Bu durumda itiraz edilen kısım için takip dururken itiraz edilmeyen alacak miktarı için takip devam edecektir.

İmzaya İtiraz;

Alacaklının icra dairesine sunmuş olduğu takip dayanağı belgenin borçlunun imzasını içeren bir evrak ise, borçlu belge üzerindeki imzanın kendisine ait olmadığını veya hukuka aykırı bir şekilde kullanıldığını iddia ederek imzaya itiraz edebilir.

İLAMSIZ İCRA TAKİBİNE İTİRAZ EDİLMESİ DURUMUNDA NE YAPILABİLİR?

Borçlu tarafından yapılan itiraz üzerine ilamsız icra takibi duracaktır. Alacaklının icra takibinin devam etmesini sağlaması için itirazın iptali veya itirazın kaldırılması davası açması gerekmektedir.

İtirazın iptali davası itirazın yapılmasından itibaren bir yıl içerisinde; itirazın kaldırılması davası ise itiraz üzerine 6 ay içerisinde açılması gerekmektedir. Davanın açılmaması halinde icra müdürü tarafından takibin düşmesi kararı verilecektir.    

 

GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME

İcra takibinin başlaması üzerine 7 gün içerisinde borçlu tarafından takibe itiraz edildiğinde, takibin devamı için itirazın iptali davası açılacaksa alacağın konusunun ilgili olduğu yer mahkemesi(Örneğin; işçilik alacağı söz konusu ise İş mahkemesinde dava açılır), itirazın kaldırılması davası açılacak ise İcra mahkemesi görevlidir.

İtirazın iptali veya itirazın kaldırılması davasında mahkemelerin yetkisi ortak olup icra takibinin yapıldığı yer mahkemeleri yetkilendirilmiştir.

Detaylı bilgi almak ve danışmanlık hizmetleri için iletişim bölümündeki bilgilerden Kocaeli avukatlık büromuz Av. Revşan Çiftçi Hukuk Bürosu’na ulaşabilirsiniz.