MOBBİNG DAVASI

MOBBBİNG NEDİR?

Yargıtay kararlarına göre mobbing (psikolojik baskı), işyerinde diğer çalışanlar veya işverenler tarafından tekrarlanan saldırılar şeklinde uygulanan bir çeşit psikolojik terördür. Tanımlamadan da anlaşılacağı üzere mobbing yalnızca bir kerelik yapılan bir psikolojik baskı olmayıp çalışanlar veya işverenler tarafından sürekli bir biçimde yapılan bir yıldırmadır.

Mobbing yapan kişilerin amacı mobbinge maruz kalan işçinin işi bırakması, istifa etmesi veya işçiyi yıldırmaktır.

Mobbinge örnek davranışlar;

• İş yerinde cinsel taciz
  

• İşçiler veya işveren tarafından düzenli olarak hakarete uğrama
  

• Sorumluluk alanında olmayan işleri yapmaya zorlanma
  

• İş yerinde dışlayıcı davranışlara, yalnızlaştırılmaya maruz kalma
  

• Birden fazla kez görev yerinin değiştirilmesi

İLGİLİ MEVZUAT

Mobbing hukukumuzda doğrudan bir düzenleme alanı bulamamıştır. Ancak Anayasa ve sair pek çok kanunda kişilere tanınan haklar ve işverene getirilen yükümlülük ve zorunluluklardan mobbinge karşı işçilerin kanun koyucu tarafından korunduğu ortaya çıkmaktadır.

Anayasada herkesin onurlu bir hayat sürdürme ve maddi ve manevi varlığını bu yönde geliştirme hak ve yetkisine doğuştan sahip olduğu düzenlenmiştir. Bununla birlikte İş Kanunu m.24’te yer alan haklı fesih nedenlerinde işverenin, işçinin ya da ailesinin üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak tarzda sözler sarf etmiş olması, davranışlarda bulunması ya da işçiye cinsel tacizde bulunması mobbing kapsamına girmektedir. Yine Türk Borçlar Kanunu m.417 ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu m.4’te yer alan düzenlemelere göre işveren, işçiyi iş yerinde veya işten kaynaklı olarak başına gelebilecek her türlü olumsuz durumdan korumakla ve işçiyi gözetlemekle yükümlüdür.

Bu makalemiz de ilginizi çekebilir; İşçilik Alacakları ve Koşulları

MOBBİNG DAVASI

İşçinin iş yerinde mobbinge maruz kalması halinde işçi, mobbing davası açarak tazminat talebinde bulunabilecektir. Bunun için mobbingin varlığından emin olmak gerekmektedir. Mobbingin varlığını saptayabilmek adına bir avukattan destek almanızı tavsiye ederiz. Mobbing aynı davranışın veya farklı davranışların sistematik bir biçimde yapılması halinde söz konusu olduğundan Yargıtay bir kararında mobbingin varlığından söz edebilmek için davranışların 6 ay kadar sürmüş olması gerektiğini hükme bağlamıştır.

Mobbinge maruz kalan bir işçi İş Kanunu m.24’e dayanarak iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilecektir. İşçinin, iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesinden ötürü varsa kıdem tazminatı ve diğer alacak kalemlerini talep edebilecektir.

İşçiye mobbing uygulanması halinde işçi pek çok başvuru yoluna sahiptir. Bunlar;

• Maddi ve manevi tazminat davası açmak
  

• Ayrımcılık tazminatını talep etmek
  

• Yapılan mobbing TCK’nda suç teşkil etmesi halinde ceza davası açmak
  

• Saldırının önlenmesi davası açmak
  

• Saldırıya son verilmesi davası açmak
  

• Saldırının hukuka aykırılığının tespiti davası açmak

MOBBİNG DAVASININ TARAFLARI

İş yerinde mobbinge maruz aklan işçi mobbing davalarında davacı taraftır. Davalı taraf ise işçiye mobbing uygulayan işveren veya iş yerindeki diğer bir çalışan olabilir. Burada dikkate edilmesi gereken husus mobbinge yalnız özel sektörde çalışan kişiler değil kamu sektöründe çalışmakta olan kişiler de maruz kalmaktadır. Dolayısıyla kamu sektöründe çalışan kimseler de mobbing davası açarak kamu kurum ve kuruluşlarını ve burada çalışan kimseleri davalı olarak gösterebilmektedir.

MOBBİNG DAVASINDA İSPAT YÜKÜ

Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 27.12.2013 Tarih ve 2013/693 E. 2013/30811 Sayılı kararında; Mobbinging varlığı için kişilik haklarının ağır şekilde ihlaline gerek olmadığı, kişilik haklarına yönelik haksızlığın yeterli olduğu, ayrıca mobbing iddialarında şüpheden uzak kesin deliller aranmayacağı; davacı işçinin, kendisine işyerinde mobbing uygulandığına dair kuşku uyandıracak olguları ileri sürmesinin yeterli olduğu, işyerinde mobbing gerçekleşmediğini ispat külfetinin davalıya düştüğünü hükme bağlamıştır. Böylelikle işçiye yüklenen ve ispatı oldukça zor olan mobbingin varlığına ilişkin ispat yükü hafifletilmiştir.

MOBBİNG DAVASINDA ZAMANAŞIMI

Mobbing davasının açılmasında herhangi bir zamanaşımı öngörülmemiştir. Ancak davanın açılmasıyla birlikte talep edilecek haklar için zamanaşımı süresi bulunmaktadır. Zira maddi ve manevi tazminat taleplerinin zarardan itibaren 2 yıl, haklı nedenle sözleşmenin feshedilmesi halinde ise 5 yıl içerisinde alacakların talep edilmesi gerekmektedir.

GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME

Mobbing davaları işçi ve işveren arasında geçtiğinden uyuşmazlıklar çoğunlukla İş mahkemelerinde görülmektedir. Dolayısıyla iş mahkemesinde açılan davalarda yetkili mahkeme işverenin ikametgâhı veya işyerinin bulunduğu yer İş mahkemesidir.

Memurların mobbing davası açması halinde ise işçiye psikolojik baskı oluşturan davranışlar kişisel nedenlere dayalı olarak yapılmışsa görevli mahkeme Asliye Hukuk mahkemeleri iken; görevle ilgili bir durumdan kaynaklanmışsa görevli mahkeme İdare mahkemeleridir.

Detaylı bilgi almak ve danışmanlık hizmetleri için iletişim bölümündeki bilgilerden Kocaeli avukatlık büromuz Av. Revşan Çiftçi Hukuk Bürosu’na ulaşabilirsiniz.